Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Brzegu

---

Historia i architektura

Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Brzegu to wspaniały przykład gotyckiej architektury, którego początki sięgają XIII wieku, z pierwszą wzmianką datowaną na 1285. Budowla ewoluowała przez stulecia, aż do 1338 roku, doświadczając wielu zniszczeń. Największy kryzys nadszedł w 1494 roku, kiedy to obiekt został dotknięty tragedią pożaru. Przeszłość kościoła była jeszcze bardziej burzliwa, zwłaszcza po pożarze w XVI wieku, który wymusił na nim znaczące przekształcenia.

W 1527 roku, po wprowadzeniu przez księcia Fryderyka II legnickiego luteranizmu do miasta oraz opuszczeniu go przez franciszkanów, świątynia przeszła w ręce miejskie. W 1582 roku budynek został przebudowany na arsenał.

Od końca XIX wieku architektura kościoła przyjęła rolę magazynową, a w latach 30. XX wieku pełniła również funkcję remizy straży pożarnej. Od 1930 roku obiekt służył jako magazyn sprzętu przeciwpożarowego, a także dla spółdzielni rolniczej oraz sklepu meblowego. Niestety, w wyniku powodzi tysiąclecia w 1997 roku, wieża i część murów runęły, co przyczyniło się do dalszej degradacji monumentu.

Pomimo tych katastrof, świątynia zachowała cenne detale architektoniczne. Wnętrze kościoła szczyci się sklepieniem sieciowym w nawie głównej, datowanym na około 1500 rok. Od 2001 roku, na skutek zorganizowanych działań, m.in. przez Stowarzyszenie na rzecz Ratowania Kościoła Pofranciszkańskiego w Brzegu, rozpoczęto prace mające na celu odbudowę świątyni. W 2003 roku archidiecezja wrocławska stała się nowym właścicielem budynku, który przejęła za symboliczną kwotę złotówki.

Wczesnym 2013 roku archidiecezja otrzymała potwierdzenie rezerwacji środków w wysokości 1 700 000 złotych z programów pomocy ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Funds te zostaną przeznaczone na odbudowę dwukalenicowego dachu nad nawą główną oraz boczną częścią świątyni, rekonstrukcję pierwotnego wyglądu fasady zachodniej oraz przywrócenie drożności gotyckich okien.

Interesujące znaleziska ujawniły badania archeologiczne przeprowadzone w 2010 roku, podczas których odkryto różne warstwy podłogi. Najstarsza z nich datowana jest na pierwszą połowę XIV wieku, wykonana z ceramicznych płytek o wymiarach 23×23 cm. Pod nią odnaleziono również pozostałości drewnianej podłogi z końca XVI wieku. Dodatkowo, podłoga z XIII wieku, z czasów gdy obiekt mieścił franciszkanów, znajduje się o 1,5 metra niżej niż obecna betonowa posadzka z XX wieku. W okolicach kościoła odkryto również pojedyncze pochówki zakonników.

W 2022 roku budynek został wystawiony na sprzedaż, co stawia przed przyszłością tej zabytkowej budowli nowe wyzwania oraz możliwości.

---

Oceń: Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Brzegu

---