Karl Otfried Müller, urodzony 28 sierpnia 1797 roku w Brzegu, a zmarły 1 sierpnia 1840 roku w Atenach, był niezwykle wpływowym niemieckim filologiem klasycznym oraz archeologiem. Jego prace przyczyniły się do znaczącego rozwoju badań nad historią oraz kulturą antyczną.
W swoich badaniach Müller wykazywał wszechstronność, uwzględniając różnorodne aspekty kultury antycznej, takie jak religia, mitologia, archeologia, filologia, a także filozofia i prawo. Dzięki temu jego osiągnięcia i odkrycia są postrzegane jako kluczowe w kontekście badań nad starożytnością, szczególnie w Niemczech w pierwszej połowie XIX wieku.
Życiorys
Karl Otfried Müller przyszedł na świat 28 sierpnia 1797 roku w Brzegu, jako najstarszy syn w rodzinie pastora Karla Daniela Müllera (1773–1858) oraz jego żony Juliane (1774–1858). W jego rodzinie oprócz niego było także rodzeństwo: siostra oraz trzech braci, wśród których znajdował się Juliusz (1801–1878) – teolog oraz Eduard (1804–1875) – filolog.
W roku 1806 rozpoczął naukę w gimnazjum, a następnie w 1814 roku związał się z uniwersytetem we Wrocławiu, gdzie rozpoczął studia z zakresu filologii klasycznej oraz filozofii. Jego edukacja objęła również historię, języki orientalne (hebrajski i syryjski), matematykę oraz botanikę. Wśród jego nauczycieli byli między innymi Henrich Steffens (1773–1845) oraz Ludwig Friedrich Heindorf (1774–1816).
Müller zaczął rozwijać swoje zainteresowania związane z antykiem po lekturze dzieła Römische Geschichte, autorstwa Bartholda Georga Niebuhra (1776–1831). To właśnie to dzieło zainspirowało go do napisania pierwszej pracy naukowej dotyczącej legendarnego króla Rzymu, Numy. W 1816 roku przeniósł się na Uniwersytet Humboldtów w Berlinie, gdzie studiował pod kierunkiem Augusta Böckha (1785–1867). Böckh reprezentował nurt antykwaryczno-historyczny znany jako filologia rzeczowa (niem. Sachphilologie), kładący szczególny nacisk na badania empiryczne. Po trzech semestrach Müller uzyskał tytuł doktora na podstawie dwóch rozdziałów pracy Aegineticorum liber (1817).
Po zakończeniu studiów Müller rozpoczął pracę jako nauczyciel w gimnazjum w Wrocławiu – Maria-Magdalenen-Gymnasium. W tym okresie powstała jego książka Orchomenos und die Minyer (1820), która miała być pierwszym tomem większej pracy dotyczącej historii Grecji, znanej jako Geschichte hellennischen Stämme und Städte, a także stanowiła podstawę do habilitacji na uczelni wrocławskiej. W 1819 roku jednak Müller przyjął ofertę pracy jako profesor na Uniwersytecie w Getyndze.
Na tym stanowisku, oprócz filologii klasycznej, miał również wykładać archeologię, w której dotychczas nie miał większego doświadczenia. W tym czasie rząd hanowerski sfinansował mu 2,5-miesięczny pobyt w Dreźnie, aby mógł zapoznawać się z tamtejszymi zbiorami antycznymi. To właśnie tam nawiązał znajomość z Johannem Samuelem Erschem (1766–1828), który pracował nad encyklopedią Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste, dla której Müller przygotował wiele haseł. Müller uczył na Uniwersytecie w Getyndze przez dwie dekady (1819–1839).
Rok 1823 był dla niego znaczący, gdyż uzyskał profesurę zwyczajną oraz członkostwo w Pruskiej Akademii Nauk. W 1824 roku odmówił oferty pracy na Uniwersytecie Humboldtów oraz w tym samym roku ożenił się z Pauline Hugo, córką prawnika Gustava von Hugo (1764–1844), z którą doczekał się czwórki dzieci.
W 1825 roku objął stanowisko kustosza zbiorów odlewów gipsowych w bibliotece w Getyndze, kolekcji zapoczątkowanej przez Christiana Gottloba Heyne’a (1729–1812). W 1831 roku Müller został członkiem Senatu Akademickiego, a w 1832 roku uzyskał tytuł radcy dworu. W 1837 roku, jako profesor retoryki, wygłosił mowę inaugurującą z okazji stulecia powstania uczelni w Getyndze.
Müller w 1837 roku podzielał poglądy tak zwanej „getyńskiej siódemki” – grupy siedmiu profesorów, którzy protestowali przeciwko zniesieniu konstytucji przez króla Hanoweru, Ernesta Augusta, chociaż początkowo nie wziął udziału w protestach, które miały miejsce 18 listopada tegoż roku. W grudniu, po zwolnieniu „getyńskiej siódemki” z uczelni, Müller wraz z pięcioma innymi profesorami zainicjował nowy protest, spodziewając się także swojego zwolnienia, do którego jednak nie doszło.
W 1839 roku uzyskał urlop i wyruszył w podróż badawczą do Włoch i Grecji. W 1840 roku prowadził prace archeologiczne w Atenach oraz na Peloponezie, a później wziął udział w wykopaliskach w Delfach razem z Ernstem Curtiusem (1814–1896) i Adolfem Schöllem (1805–1882). W trakcie tych badań zajmował się ruinami świątyni Apollina, gdzie badał różnego rodzaju inskrypcje. Niestety, w skutek panującego upału osłabł i był zmuszony przerwać badania. Pogarszający się stan zdrowia sprawił, że odwiedził wyrocznię Trofoniosa w Labadei. Ostatecznie, zmagając się z coraz poważniejszymi dolegliwościami, dotarł do Teb, skąd został przewieziony do Aten, gdzie zmarł 1 sierpnia 1840 roku. Według niektórych źródeł przyczyną jego śmierci było zapalenie mózgu.
Działalność
Müller był autorem wielu znaczących badań dotyczących historii oraz kultury antycznej. Jego prace obejmowały różnorodne tematy – od religii i mitologii, przez archeologię i filologię, aż po filozofię i prawo. W swoich badaniach wykazał się wyjątkową precyzją, szczególnie w obszarze starożytnej topografii, kartografii i geografii. Głównym obszarem jego zainteresowań była Grecja, ale nie poprzestawał na tym – jego zainteresowania obejmowały również Etrusków, Rzymian, Egipcjan oraz Indian.
W pierwszej połowie XIX wieku Müller był postrzegany jako jeden z najistotniejszych badaczy starożytności na obszarze Niemiec. Jego najważniejsze dzieło, Geschichten Hellenischer Stämme und Städte (pol. „Historie greckich ludów i miast”), zostało opublikowane w latach 1820–1824 i było połączeniem metod historycznych oraz analizy mitów, co umożliwiło szczegółowe przedstawienie kultury cywilizacji starożytnej Grecji. Kolejnym pionierskim osiągnięciem była publikacja Prolegomena zu einer wissenschaftlichen Mythologie (1825), która zainicjowała systematyczne badania w obszarze mitologii.
Publikacje
Od roku 1820 Müller opublikował ponad 450 różnorodnych prac, w tym książek, esejów i recenzji. Do najważniejszych z nich należą:
- 1820–1824 – Geschichten Hellenischer Stämme und Städte,
- Erster Band: Orchomenos und die Minyer, 1820,
- Zweiter und dritter Band: Die Dorier, 1824,
- 1825 – Über die Wohnsitze, die Abstammung und ältere Geschichte des Makedonischen Volkes,
- 1825 – Prolegomena zu einer wissenschaftlichen Mythologie,
- 1828 – Die Etrusker,
- 1830 – Handbuch der Archäologie der Kunst,
- 1832 – Denkmäler der alten Kunst,
- 1833 – Aischylos Eumeniden, griech. und deutsch, mit erläuternden Abhandlungen über die äußere Darstellung und den Inhalt und die Composition dieser Tragödie,
- 1840 – A History of Literature of Ancient Greece.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Krystyna Macek-Kamińska | Paweł Rojek | Bartłomiej Stein | Franciszek z Brzegu | Mieczysław Marian Domaradzki | Piotr Kowalski (folklorysta) | Stefan Forlicz | Bernard KontnyOceń: Karl Otfried Müller